5.10.2012 r. ĆMIELÓW – OPATÓW ? SANDOMIERZ

Rześki, słoneczny poranek 5.10. 2012 r..Wyruszamy na południe Polski, by zwiedzić Sandomierszczyznę. Wszystkim dopisują humory, przepiękne barwy jesieni napawają optymizmem i oczekiwaniem przyjemnych wrażeń i przeżyć. Mijamy malarskie pejzaże, pilnie chłonąc wiedzę z geografii i historii przekazywaną nam przez Kol. Jadwigę Maciejewską i Kol.Stanisława Czajkę. Jedziemy trasą o bogatej tradycji historycznej i przemysłowej. Cieszą nas zmiany, jakie dokonały się w mijanych miasteczkach i miastach: Kołbieli, Górze Kalwarii, Radomiu czy Iłży, w której przez pewien czas mieszkał Bolesław Leśmian.

Ćmielów. Tu wita nas prezes manufaktury powstałej w r.1804 i zrewitalizowanej w r.1996 po prywatyzacji przez tegoż prezesa p.Adama Spałę Kontynuuje się tu najlepsze tradycje wytwarzania wyrobów porcelanowych. Produkcja odbywa się wg. starych, oryginalnych, sprawdzonych wzorów.

Podziwiamy najlepszy polski design-ponad 350 wzorów ręcznie wytwarzanych i dekorowanych figurek, wazonów, filiżanek, serwisów, obrazów, lamp i biżuterii z najwyższej jakości porcelany. Najciekawsze z nich zostały ofiarowane wybitnym osobistościom, np. papieżowi Benedyktowi XVI, prezydentowi USA Barackowi Obamie, w prezencie ślubnym Kate Middleton iks.Williamowi. Poznajemy też proces tworzenia tych porcelanowych cacek. Każdy z uczestników wycieczki pragnie nabyć pamiątkę przypominającą podziwiane tu piękno zaklęte w porcelanie.

Opatów i odmienny nastrój-zadumy, w którą wprowadzają nas dostojne mury romańskiej świątyni z poł.12 w.-Kolegiaty Św. Marcina Biskupa. Na zewnątrz dostrzegamy ślady szabel sejmikującej tu szlachty. Wnętrze Kolegiaty po wielokrotnej przebudowie i renowacji zyskało barokowy wystrój.

W północnym ramieniu transeptu znajduje się nagrobek właściciela Opatowa, Kanclerza Wielkiego Koronnego Krzysztofa Szydłowieckiego z unikalną tablicą Lamentu Opatowskiego, nagrobki potomstwa Kanclerza, wyżej fresk przedstawiający Wiktorię Wiedeńską.

Wiele emocji wzbudziła wędrówka w podziemiach miasteczka-bezcenna lekcja historii jego mieszkańców zarówno tych najdawniejszych jak i dwudziestowiecznych. W Sandomierzu powitała nas gotycka Brama Opatowska. Z jej tarasu podziwialiśmy niezapomnianą panoramę jednego z najstarszych polskich grodów. Zabytki Sandomierza po rewitalizacji nabrały nowego blasku Na Rynku króluje renesansowy ratusz otoczony urokliwymi kamieniczkami, na wiślanej skarpie bielą się mury renesansowego zamku królewskiego, dziś siedziby Muzeum Okręgowego Zwiedzamy Bazylikę Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Ufundowana przez króla Kazimierza Wielkiego świątynia była wielokrotnie niszczona i przebudowywana. Dzięki żmudnej pracy konserwatorów możemy podziwiać bogactwo jej barokowego wnętrza

W nawach i prezbiterium sklepienia krzyżowo-żebrowe pokryte bezcenną polichromią. Ściany naw bocznych obudowano barokowa boazerią, która tworzą obrazy przedstawiające męczeństwo pierwszych chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim w 1i2 w. Dwa obrazy przedstawiają męczeństwo Sandomierzan i Dominikanów w czasie najazdu Tatarów w r.1260. W ołtarzu głównym obraz Narodzenia Najświętszej Marii Panny autorstwa Józefa Buchbindera, ucznia Jana Matejki. Szczególną uwagę zwraca bogato zdobiona ambona barokowa z 1759 r. Równie piękna jest barokowa chrzcielnica. Od strony północnej widzimy wczesnobarokowy ,neogotycki tron z baldachimem biskupa ordynariusza, od południowej 18-wieczny tron biskupa sufragana. Równie piękne 2 barokowe świeczniki z czarnego marmuru dębnickiego. Przy drugim filarze świątyni ołtarz bł. Wincentego Kadłubka z relikwiami błogosławionego, obraz św. Andrzeja i św. Piotra. Wejście do zakrystii zdobi barokowy portal, a obok ołtarz Matki Bożej z Dzieciątkiem.

Na wprost głównego ołtarza złoci się chór i organy wykonane przez Andrzeja Nitrowskiego z Gdańska i Mateusza Brandtnera z Torunia w l.1694-1697 .Na filarach podtrzymujących chór rzeźby króla Dawida i św. Cecylii. Na sklepieniu nawy bocznej zwornik z rzeźbą przedstawiającą głowę Kazimierza Wielkiego. Podziwiamy niepowtarzalne piękno dzieła rąk ludzkich; bogactwo dekoracji snycerskiej i wszystkich elementów wyposażenia Bazyliki. Pełni wrażeń żegnamy to urokliwe miasto ocalone przed zniszczeniem w 1945 r. dzięki umiejętnościom taktycznym płk . Skopenki ,a przez współczesnych troskliwie i z oddaniem pielęgnowane.

Tekst: Krystyna Aksman
Zdjęcia : Krystyna Makos